Bedplassen bij volwassenen, ook wel nocturnale enuresis genoemd, is het ongewild verliezen van urine tijdens de slaap. Hoewel dit probleem vaker bij kinderen voorkomt, kan het ook op volwassen leeftijd aanhouden of zich later ontwikkelen. Bedplassen kan verschillende oorzaken hebben en van grote impact zijn op iemands dagelijks leven en zelfvertrouwen. In dit artikel ontdek je de mogelijke oorzaken, symptomen en behandelopties.
Wat zijn de oorzaken van bedplassen bij volwassenen?
De oorzaken van bedplassen bij volwassenen zijn divers en kunnen zowel fysiek als psychisch van aard zijn. Één daarvan is de hormonale disbalans.
Het anti-diuretisch hormoon (ADH) speelt een belangrijke rol bij de nachtelijke urineproductie. Dit hormoon helpt de nieren minder urine uit te scheiden tijdens de slaap. Wanneer er een tekort is aan ADH, kan de urineproductie 's nachts hoger zijn, wat leidt tot bedplassen.
Sommige fysieke aandoeningen kunnen bijdragen aan bedplassen, zoals:
- Blaasproblemen; bijvoorbeeld een overactieve- of kleine blaas
- Neurologische afwijkingen; zoals multiple sclerose of ruggenmergproblemen
- Urineweginfecties die de blaasfunctie verstoren
Psychische oorzaken als stress en angst kunnen ook een directe invloed hebben op de blaascontrole. Emotionele spanningen zorgen ervoor dat de blaas zich vaker vult of samentrekt, waardoor in bed plassen optreedt.
Leefstijlgewoonten kunnen ook bijdragen aan bedplassen. Omgevingsfactoren zoals:
- Overmatige consumptie van cafeïne of alcohol
- Late vochtinname, waardoor de blaas 's nachts voller is
- Onvoldoende slaapkwaliteit
Symptomen en onderzoek bij bedplassen bij volwassenen
Symptomen van bedplassen bij volwassenen zijn herkenbaar aan de volgende kenmerken:
- Frequent nachtelijk urineverlies
- Verstoorde nachtrust en slaapgebrek
- Schaamte en sociaal ongemak
Om de oorzaak van bedplassen vast te stellen, kan een arts verschillende vragen stellen over drink- en slaapgewoonten, urinefrequentie en het gevoel in de blaas. Er wordt gekeken naar:
- Drinkgewoonten: Hoeveel vocht wordt er overdag en 's avonds gedronken? Wordt er veel cafeïne of alcohol genuttigd?
- Slaapgewoonten: Is er sprake van een diepe slaap of vaak wakker worden? Zijn er slaapstoornissen zoals apneu?
- Urinepatroon: Hoe vaak wordt er overdag geplast? Is er een sterke aandrang of juist moeite met urineren?
- Blaasgevoel: Voelt de blaas snel vol aan of zijn er momenten van ongecontroleerd urineverlies?
- Medische voorgeschiedenis: Zijn er neurologische of urologische aandoeningen bekend?
Daarnaast kunnen de volgende medische onderzoeken worden uitgevoerd:
- Echografie: Hiermee wordt gecontroleerd of er afwijkingen in de blaas of nieren aanwezig zijn.
- Urineonderzoek: Dit helpt om infecties of andere afwijkingen uit te sluiten.
- Urodynamische tests: Deze onderzoeken analyseren de blaasfunctie en urineflow voor een gedetailleerd inzicht in de oorzaak van het bedplassen.
Wat zijn behandelopties voor het bedplassen bij volwassenen?
Behandelopties voor het bedplassen bij volwassenen zijn afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Mogelijke behandelingen zijn:
- Blaastraining: Door toiletbezoeken uit te stellen en op regelmatige tijden te plassen, kan de blaas sterker worden.
- Voedings- en drinkadvies: Vermijd stimulerende middelen zoals cafeïne en alcohol in de avond om een volle blaas te voorkomen.
- Antidiuretica (zoals desmopressine): Dit vermindert de nachtelijke urineproductie en kan helpen bij zwaar urineverlies.
- Blaasversterkende medicijnen: Anticholinergica helpen de blaasspieren te ontspannen en verhogen de capaciteit van de blaas.
- Psychofarmaca: Soms wordt medicatie voorgeschreven als psychische problemen zoals angst de oorzaak zijn.
- Cognitieve gedragstherapie (CGT): Gericht op het verminderen van stress en angst die kunnen bijdragen aan bedplassen.
- Therapeutische ondersteuning: Mentale gezondheid speelt een belangrijke rol in het beheersen van ongewenst urineverlies.
Wat zijn hulpmiddelen voor het bedplassen bij volwassenen?
Hulpmiddelen voor het bedplassen als je volwassen bent, kunnen ondersteuning bieden bij het omgaan met deze aandoening. Mogelijke hulpmiddelen zijn:
- Incontinentiemateriaal: Zoals absorberende onderleggers en luiers, speciaal ontworpen voor volwassenen.
- Plaswekkers: Een sensor die een alarm activeert bij de eerste druppels urine, waardoor je wakker wordt en naar het toilet kunt gaan.
Sociale impact en psychologische impact van het bedplassen bij volwassenen
Bedplassen bij volwassenen kan een grote invloed hebben op het sociale en psychologische welzijn.
Veel volwassenen met bedplassen vermijden logeerpartijen, vakanties of relaties uit angst voor schaamte. Dit kan leiden tot een geïsoleerd gevoel en het beperken van sociale activiteiten. Kortom; een grote impact op het sociale leven.
Bedplassen heeft bij volwassenen psychologische gevolgen. Het verergert stress en angst, waardoor het probleem in stand blijft. Dit leidt tot psychische problemen zoals een lager zelfbeeld, depressie en slaapstoornissen.
Waarom is een grondige aanpak nodig bij bedplassen bij volwassenen?
Een grondige aanpak is nodig voor het bedplassen bij volwassenen om de volgende redenen:
- Bedplassen een complex en vaak terugkerend probleem is
Het wordt soms niet serieus genomen, maar kan een grote impact hebben op het dagelijks leven. Door het taboe durven velen geen hulp te zoeken, terwijl effectieve behandelingen beschikbaar zijn. - Van oorzaak tot oplossing: inzicht in duurzame aanpakken
Bedplassen heeft vaak meerdere oorzaken, waaronder fysieke, hormonale, neurologische en psychische factoren. Daarom is een brede aanpak nodig om niet alleen de symptomen te verlichten, maar ook een blijvende oplossing te vinden die de kwaliteit van leven verbetert.
Wat is het verschil tussen bedplassen en incontinentie?
Het verschil tussen bedplassen en incontinentie is dat bedplassen vaak 's nachts plaatsvindt en men meestal geen bewuste controle heeft over de blaas. Incontinentie daarentegen kan op elk moment van de dag optreden en kan verschillende vormen aannemen, zoals stressincontinentie (bij hoesten of lachen) of aandrangincontinentie (plotselinge en sterke aandrang om te plassen).
Bedplassen bij volwassenen is een serieus probleem dat verschillende oorzaken kan hebben. Door inzicht te krijgen in de mogelijke oorzaken, symptomen en behandelmogelijkheden, kun je effectieve stappen zetten om het probleem aan te pakken. Een grondige aanpak, gecombineerd met medische hulp en gedragsveranderingen, kan bijdragen aan een betere kwaliteit van leven en het verminderen van bedplassen